Stress is een woord dat we allemaal kennen, maar vaak verkeerd begrijpen. We denken al snel dat stress gewoon “in ons hoofd” zit of dat het vooral te maken heeft met drukte op het werk of thuis. Maar wist je dat je brein eigenlijk bepaalt of je stress ervaart of niet?
In mijn webinar van vorige maand deelde ik hoe je van spanning en stress naar ontspanning en vertrouwen kunt gaan, en welke rol je brein en je autonoom zenuwstelsel hierin spelen.
Stress begint bij je brein
Stress is pas écht stress voor je lichaam wanneer je fysieke parameters uit balans raken. Denk bijvoorbeeld aan een te hoge spierspanning, een te snelle ademhaling of een hartslag die maar blijft pieken.
Het bijzondere is dat je brein beslist of er sprake is van stress. Het maakt daarbij geen onderscheid tussen fysieke, mentale of emotionele oorzaken. Elk signaal van onevenwicht wordt gezien als een situatie die om bescherming vraagt.
Bescherming met een keerzijde
Wanneer je brein – of beter gezegd, je autonoom zenuwstelsel – besluit dat er stress is, geeft het een signaal aan je bindweefsel (fascia) om zich schrap te zetten. Dat voelt je lichaam als spanning.
Dit beschermingsmechanisme is nuttig, maar heeft ook een keerzijde: het bindweefsel kan gaan verkleven en je bewegingsruimte verkleint. Het gevolg? Je lichaam komt in een neerwaartse spiraal terecht: minder bewegen zorgt voor meer spanning, en meer spanning zorgt voor nóg minder bewegingsvrijheid.
De sleutel: je brein hertrainen
Het goede nieuws? Je kunt je brein hertrainen. Door bewust te bewegen, kun je het brein laten ervaren dat de bescherming niet meer nodig is.
Op die manier kan het bindweefsel weer soepeler worden, je bewegingsruimte vergroten en spanning afnemen. Dit vraagt geen zware trainingen of urenlange inspanning, maar eerder korte, bewuste bewegingen die je lichaam geruststellen.
Je fysieke versus je natuurlijke grens
In het webinar besprak ik ook het verschil tussen je fysieke grens en je natuurlijke grens.
- Je fysieke grens is wat je lichaam op dit moment kan, rekening houdend met spanning, stijfheid of pijn.
- Je natuurlijke grens is wat je lichaam in een ontspannen, gezonde toestand zou kunnen.
Door het verschil te leren voelen en je bewegingen af te stemmen op je natuurlijke grens, vermijd je overbelasting en werk je juist samen met je lichaam in plaats van ertegen.
Voorbeeld van een bewuste beweging: zijwaartse spreidstand
Een van de oefeningen uit het webinar is een eenvoudige maar krachtige beweging die start vanuit een brede zijwaartse spreidstand.
👉 Zo voer je de beweging uit:
- Zet je voeten breed uiteen.
- Beweeg je lichaam rustig van links naar rechts door afwisselend je knieën te buigen.
- Laat ondertussen één arm meebewegen in een zwaai.
Het doel is niet om zoveel mogelijk kracht te gebruiken, maar om te observeren:
- Voel je steun in je voeten?
- Welk lichaamsdeel gebruik je om jezelf van links naar rechts te verplaatsen?
- Welke zones in je lichaam voelen spanning of pijn?
In de gewenste beweging komt de kracht uit de voeten en laat de rest van je lichaam zich ontspannen meevoeren. Alles wat anders voelt – bijvoorbeeld spanning in de rug, heupen of schouders – kan een teken zijn van een beschermingsreactie van je brein.
👉 Eerste stap: bewustwording van de zones die geen ontspanning hebben.
👉 Tweede stap: gerichte bewegingen doen om die zones opnieuw ontspannen in beweging te brengen.
Welke bewegingen daarvoor geschikt zijn, ontdek je op het Intelligent Motion Leerplatform.